ایران سفر

وسعت کویرهای ایران 32 میلیون و 500 هکتار است که در 18 استان ایران پراکنده شده است.
نزدیک به 189 مرکز بحرانی فرسایش بادی در کویرهای ایران وجود دارد.
جنگل زدایی در ایران از سال 1345 آغاز شد و تا سال 1388 بالغ بر 26 میلیون و 100 هزار هکتار جنگل سخت کاشته شده توسط انسان در ایران ایجاد شد.
کویر لوت و دشت کویر از کویرهای مهم و برجسته ایران هستند.

غارت بیابان
این کویر در جنوب شرقی ایران است. این کویر در شمال شرقی کرمان قرار دارد. فروشگاه آن گرم ترین مکان روی زمین است.
کلمات کویرلو
اصطلاح جغرافیایی که تاکنون با این منطقه وسیع مرتبط است عبارت است از: چاله لوت (در کتاب چله لوت ژئومورفولوژی کاربردی - کویر - فرسایش کویر - دکتر حسن احمدی پلایا پلایا یک کلمه اسپانیایی است و به عنوان حوض مرکزی استفاده می شود. و یا سوراخ داخلی )، لوت پولوس، لوت گورون، لوت گورو و غیره. اما کلمه "لوت پولوس" شامل همه کلمات دیگر می شود.
مکان و نشانه های عمومی دشت لوت
* دشت لوت منطقه ای بین استان های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان است.
* دشت لوت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای خم در غرب قرار دارد.
* حد شمالی آن 32 درجه و حد جنوبی آن 28 درجه است
* مساحت آبی فوشا لوتی حدود 175 هزار کیلومتر مربع (دهم سطح کشور) است.
* طول آن از شمال به جنوب حدود 900 کیلومتر و از غرب به شرق حدود 300 کیلومتر است.
* پست ترین نقطه دشت لات 190 متر بالاتر از سطح دریا (بخش مرکزی) است.
* کویر لوت محل وقوع زلزله های بزرگ و مهم بود
* در دامنه کوه مشرف به کویر بزرگ لوت آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم قبل از میلاد وجود دارد.
*بزرگترین منطقه جمعیتی دشت لات «شهداد» که در گذشته های دور به آن خبیس می گفتند.
* دره سیرخ و منطقه مسکونی آن به همین نام یکی از زیباترین مناظر سرجاز در حاشیه این دشت اسرارآمیز است.
پدیده های جالب
ویژگی های شگفت انگیز فلات لوت در واحدهای جغرافیایی آن
دشت لات نمایشی طبیعی از برخی از دیدنی ترین مناظر بیابانی جهان است، از جمله:
*بزرگترین شهر جهان... منطقه کلوتا از دور شبیه خرابه های یک شهر بزرگ است که به طرق مختلف توصیف شده است، مانند: شهر خیالی یا شهر لوط.
* بلندترین اهرام شنی جهان در لوت قرار دارد. بلندترین اهرام جهان حداکثر 300 متر ارتفاع دارند (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی از اهرام گاهی به 480 متر می رسد.
* 40 ربع آتشفشان در سطح دشت لات وجود دارد.
* چون خاک سیاه و باروتی است به آن «گدار باروت» با رنگ های متنوع ماسه ای و ریگی از قهوه ای روشن تا خاکستری تا سیاه می گویند.
*هواپیماهای گدازه بازالتی با رنگ "گندام بریان"
* مناطق شنی موج دار
* بزرگ ترین تپه ماسه ای جهان پوشیده از گیاهان (نبکی)، معجزه ای از همزیستی خاک، آب و گیاهان. به این گیاه گلدان صحرایی نیز می گویند.
* بالاترین ربدو (ربدو شبیه نابکا با ابعاد بزرگتر و اشکال پیچیده تر در لوت غربی است.)
* مناطقی به شکل چند ضلعی های زیاد، حاصل تبخیر شدید سطح زمین با لایه ضخیم نمک.
* در کویر پشتری سطح این نوع زمین ها پس از بارندگی زیاد خیس به نظر می رسد و شترهای زیادی روی آن راه رفته اند.
* کویر شنی، ماسه ای و پوشیده از خاک ماسه ای است که فاقد پوشش گیاهی است
واحد جغرافیایی
دشت لوت به سه واحد جغرافیایی تقسیم می شود.
1- ساحل شمالی: از عناصر ماسه ای و شنی، مرز جنوبی با بریدگی های نامنظم رو به دهانه «رودخانه نمک بیرجند» تشکیل می شود. بی نظمی های شنی به صورت جداول شنی وجود دارد.
دو - قطعه مرکزی
شگفت انگیزترین قسمت سطح لوت است. در قسمت‌های شرقی لات مرکزی، تپه‌ها و توده‌های ماسه‌ای عظیم و به هم پیوسته وجود دارد که منطقه قابل توجهی از لات را با عرض متوسط 52 کیلومتر و طول متوسط لات 162 کیلومتر پوشانده است.
بخشی از دشت مرکزی دارای پوشش گیاهی و قسمت غربی فاقد پوشش گیاهی است.
از نظر زمین شناسی، لات مرکزی به سه منطقه اصلی (از غرب به شرق) تقسیم می شود (منبع شماره 4).
الف. پدیمان سر
به عرض 5 تا 10 کیلومتر سطح آن پوشیده از شن، نمک و نمک است
2- جمع آوری کنید
کولوتس (کلوت - اصطلاح محلی) - سنگرهای عظیمی است که در اثر فرسایش آبی و بادی تشکیل شده و به عنوان یک پدیده منحصر به فرد در جهان شناخته می شود.
«رود شور» در مرطوب كردن ديواره اين توده ها تأثير كافي داشت و فرسايش آنها را تسهيل مي كرد.
منطقه کلوتایی در 43 کیلومتری شهداد (24 کیلومتری ده سیف) قرار دارد و منطقه ای با عرض متوسط 80 کیلومتر و طول متوسط 145 کیلومتر را تشکیل می دهد.
مهمترین بادی که دیوارهای کلوت ها را ویران می کند باد 120 روزه سیستان است.
در فضای بین لخته ها، زمین با ماسه بادی پوشیده شده است و در جاهایی که شن باد وجود ندارد، زمین از خاک رس و خاک رس است.

تفاوت بین کویر و صحرا
اکثر مردم فکر می کنند که کویر و بیابان دو مترادف هستند که می توانند به جای یکدیگر استفاده شوند و به معنای مناطق خشک و نیمه خشک هستند. شاید برخی فکر کنند که تفاوت بیابان و بیابان در این است که یک بیابان فقط خشک و زمین کشاورزی است، اما یک بیابان توسعه نیافته و دورافتاده و غیرقابل دسترس برای حیوانات! اما همه این تعاریف و مفاهیم اشتباه است
در واقع، بیابان ها مناطقی هستند که از نظر بارندگی و پوشش گیاهی ضعیف هستند، اما ممکن است باران یا رشد گیاهان وجود داشته باشد، در حالی که بیابان ها مناطقی هستند که نمک روی سطح زمین یا نزدیک آن جمع می شود، بنابراین زمین آنها تحت تأثیر نمک قرار می گیرد و به عنوان یک در نتیجه گیاهانی که در آن رشد نمی کنند. البته در مناطقی که شوری خاک کمتر است، گیاهان مقاوم به نمک و مقاوم می رویند و نمی توان گفت که هیچ موجود زنده ای روی آنها وجود ندارد. طبق این تعریف، بسیاری از مناطق ایران می توانند کویری باشند، اما لازم نیست همه آنها بیابان باشند! با توجه به اینکه از قبل ویژگی های کویرها را می شناسیم، نگاهی به مناطق کویری ایران خواهیم داشت.

هنگام برنامه ریزی برای سفر به کویر به نام های مختلفی برای کویر ایران برخوردیم که شاید بسیاری از آنها برای ما جدید و متفاوت باشد. اما لازم است بدانید که بیشتر بیابانی که می شناسیم در دو کویر بسیار بزرگ قرار دارند که نام آنها عبارت است از: دشت کویر و کویر لوت. گفته می شود که این دو کویر به دلیل وسعتشان یک سوم خاک ایران را به خود اختصاص داده اند، به گفته آلفونس گابریل: «کل کمربند بزرگ کویر از کوه های البرز تا بلوچستان پر از نمک است. نمک. که در این منطقه وسیع رخ می دهد.
اما به جز این دو منطقه وسیع کویری که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت، کویرهای مهم دیگری نیز در ایران وجود دارد:
کویر نمک: شمال شرقی شهر طبس به وسعت 660 کیلومتر
کویر نمک سیرجان: 450 کیلومتر مساحت در استان کرمان
کویر ابرکوه: استان یزد با وسعت 1320 کیلومتر
کویر درنجیر: در شهرستان های اردکان و بافاق استان یزد به وسعت 920 کیلومتر.
شیکاگو: در شهرهای نایین و آرتاکان در استان های اصفهان و یزد که 940 کیلومتر فاصله دارند.
کویر مروس: نمکزار در مهریز استان یزد 340 کیلومتر
کویرهای ایران بیشتر در شرق کشور هستند (به جز کویر میقان در نزدیکی شهر اراک که با بارندگی تبدیل به دریاچه می شود) زیرا در غرب کشور مناطق مرتفع و موج های باد داریم. و عوامل دیگر و تشکیل کویر غیرممکن و غیر ممکن بود. همین مشکل کویری بودن باعث کم جمعیتی نواحی شرقی ایران شد.
اکنون که تعدادی از کویرهای ایران را شناختیم، در ادامه به بزرگ ترین کویر ایران می پردازیم و عکس بزرگترین کویر ایران را می بینیم. از بزرگترین کویر ایران نیز دیدن خواهیم کرد و در مورد آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

کویر ساحلی
این بیابان ها در یک خط شرقی به غربی از خلیج گواتر تا خوزستان امتداد دارند و در امتداد سواحل شمالی دریای عمان و خلیج فارس امتداد دارند. این کویرها به دلیل مجاورت با اقیانوس و آب های خلیج فارس، رطوبت نسبی بالایی به ویژه در فصل گرما دارند. این فرآیند باعث افزایش تراکم پوشش گیاهی و کاهش میزان فرسایش بادی می شود. در بیابان های ساحلی، جذب رطوبت هوا از خاک باعث ایجاد یک لایه سطحی نسبتاً سخت می شود.

کویر درونی
کویر به صورت حوضه های بسته مستقل یا نیمه مستقل در مرکز، شرق و جنوب شرقی ایران گسترده شده است. دامنه مشخصی از ارتفاع این مناطق را از یکدیگر جدا می کند. کویر داخلی ایران به دو بخش کویر گرم و کویر نسبتا گرم تقسیم می شود.
بیابان های گرم: مهمترین عاملی که این بیابان ها را متمایز می کند ارتفاع آنها از دریاهای آزاد است. بنابراین پست ترین آنها گرم ترین بیابان است. لات 56 متر، جازموریا 350 متر، طبس و مرغبکوه از این گروه هستند. در طول فصل سرد، لبه های آنها ممکن است برای چند روز یخ زده باشد، اما بارش محدود جوی هرگز به صورت برف نمی افتد. قله های مرتفع حاشیه این کویر برای مدت محدودی با تاج های برفی پوشیده شده است (مثلاً ارتفاعات کوه توو و کوه فاش).
کویرهای نسبتاً گرم سایر کویرهای مرکزی و شرقی ایران نیز از این گروه هستند. تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد و نیمه خشک در این بیابان ها غالب است. از آنجایی که محور ارتفاعات حاشیه ای این بیابان ها در امتداد نهرهای مرطوب قرار دارد و این محورها ارتفاع چندانی ندارند، نفوذ توده های هوای نیمه مرطوب، سرد و خشک در فصل زمستان شرایطی غیر از کویرهای گرم ایجاد می کند.

وسعت کویرهای ایران 32 میلیون و 500 هکتار است که در 18 استان ایران پراکنده شده است.
نزدیک به 189 مرکز بحرانی فرسایش بادی در کویرهای ایران وجود دارد.
جنگل زدایی در ایران از سال 1345 آغاز شد و تا سال 1388 بالغ بر 26 میلیون و 100 هزار هکتار جنگل سخت کاشته شده توسط انسان در ایران ایجاد شد.
کویر لوت و دشت کویر از کویرهای مهم و برجسته ایران هستند.

غارت بیابان
این کویر در جنوب شرقی ایران است. این کویر در شمال شرقی کرمان قرار دارد. فروشگاه آن گرم ترین مکان روی زمین است.
کلمات کویرلو
اصطلاح جغرافیایی که تاکنون با این منطقه وسیع مرتبط است عبارت است از: چاله لوت (در کتاب چله لوت ژئومورفولوژی کاربردی - کویر - فرسایش کویر - دکتر حسن احمدی پلایا پلایا یک کلمه اسپانیایی است و به عنوان حوض مرکزی استفاده می شود. و یا سوراخ داخلی )، لوت پولوس، لوت گورون، لوت گورو و غیره. اما کلمه "لوت پولوس" شامل همه کلمات دیگر می شود.
مکان و نشانه های عمومی دشت لوت
* دشت لوت منطقه ای بین استان های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان است.
* دشت لوت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای خم در غرب قرار دارد.
* حد شمالی آن 32 درجه و حد جنوبی آن 28 درجه است
* مساحت آبی فوشا لوتی حدود 175 هزار کیلومتر مربع (دهم سطح کشور) است.
* طول آن از شمال به جنوب حدود 900 کیلومتر و از غرب به شرق حدود 300 کیلومتر است.
* پست ترین نقطه دشت لات 190 متر بالاتر از سطح دریا (بخش مرکزی) است.
* کویر لوت محل وقوع زلزله های بزرگ و مهم بود
* در دامنه کوه مشرف به کویر بزرگ لوت آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم قبل از میلاد وجود دارد.
*بزرگترین منطقه جمعیتی دشت لات «شهداد» که در گذشته های دور به آن خبیس می گفتند.
* دره سیرخ و منطقه مسکونی آن به همین نام یکی از زیباترین مناظر سرجاز در حاشیه این دشت اسرارآمیز است.
پدیده های جالب
ویژگی های شگفت انگیز فلات لوت در واحدهای جغرافیایی آن
دشت لات نمایشی طبیعی از برخی از دیدنی ترین مناظر بیابانی جهان است، از جمله:
*بزرگترین شهر جهان... منطقه کلوتا از دور شبیه خرابه های یک شهر بزرگ است که به طرق مختلف توصیف شده است، مانند: شهر خیالی یا شهر لوط.
* بلندترین اهرام شنی جهان در لوت قرار دارد. بلندترین اهرام جهان حداکثر 300 متر ارتفاع دارند (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی از اهرام گاهی به 480 متر می رسد.
* 40 ربع آتشفشان در سطح دشت لات وجود دارد.
* چون خاک سیاه و باروتی است به آن «گدار باروت» با رنگ های متنوع ماسه ای و ریگی از قهوه ای روشن تا خاکستری تا سیاه می گویند.
*هواپیماهای گدازه بازالتی با رنگ "گندام بریان"
* مناطق شنی موج دار
* بزرگ ترین تپه ماسه ای جهان پوشیده از گیاهان (نبکی)، معجزه ای از همزیستی خاک، آب و گیاهان. به این گیاه گلدان صحرایی نیز می گویند.
* بالاترین ربدو (ربدو شبیه نابکا با ابعاد بزرگتر و اشکال پیچیده تر در لوت غربی است.)
* مناطقی به شکل چند ضلعی های زیاد، حاصل تبخیر شدید سطح زمین با لایه ضخیم نمک.
* در کویر پشتری سطح این نوع زمین ها پس از بارندگی زیاد خیس به نظر می رسد و شترهای زیادی روی آن راه رفته اند.
* کویر شنی، ماسه ای و پوشیده از خاک ماسه ای است که فاقد پوشش گیاهی است
واحد جغرافیایی
دشت لوت به سه واحد جغرافیایی تقسیم می شود.
1- ساحل شمالی: از عناصر ماسه ای و شنی، مرز جنوبی با بریدگی های نامنظم رو به دهانه «رودخانه نمک بیرجند» تشکیل می شود. بی نظمی های شنی به صورت جداول شنی وجود دارد.
دو - قطعه مرکزی
شگفت انگیزترین قسمت سطح لوت است. در قسمت‌های شرقی لات مرکزی، تپه‌ها و توده‌های ماسه‌ای عظیم و به هم پیوسته وجود دارد که منطقه قابل توجهی از لات را با عرض متوسط 52 کیلومتر و طول متوسط لات 162 کیلومتر پوشانده است.
بخشی از دشت مرکزی دارای پوشش گیاهی و قسمت غربی فاقد پوشش گیاهی است.
از نظر زمین شناسی، لات مرکزی به سه منطقه اصلی (از غرب به شرق) تقسیم می شود (منبع شماره 4).
الف. پدیمان سر
به عرض 5 تا 10 کیلومتر سطح آن پوشیده از شن، نمک و نمک است
2- جمع آوری کنید
کولوتس (کلوت - اصطلاح محلی) - سنگرهای عظیمی است که در اثر فرسایش آبی و بادی تشکیل شده و به عنوان یک پدیده منحصر به فرد در جهان شناخته می شود.
«رود شور» در مرطوب كردن ديواره اين توده ها تأثير كافي داشت و فرسايش آنها را تسهيل مي كرد.
منطقه کلوتایی در 43 کیلومتری شهداد (24 کیلومتری ده سیف) قرار دارد و منطقه ای با عرض متوسط 80 کیلومتر و طول متوسط 145 کیلومتر را تشکیل می دهد.
مهمترین بادی که دیوارهای کلوت ها را ویران می کند باد 120 روزه سیستان است.
در فضای بین لخته ها، زمین با ماسه بادی پوشیده شده است و در جاهایی که شن باد وجود ندارد، زمین از خاک رس و خاک رس است.

تفاوت بین کویر و صحرا
اکثر مردم فکر می کنند که کویر و بیابان دو مترادف هستند که می توانند به جای یکدیگر استفاده شوند و به معنای مناطق خشک و نیمه خشک هستند. شاید برخی فکر کنند که تفاوت بیابان و بیابان در این است که یک بیابان فقط خشک و زمین کشاورزی است، اما یک بیابان توسعه نیافته و دورافتاده و غیرقابل دسترس برای حیوانات! اما همه این تعاریف و مفاهیم اشتباه است
در واقع، بیابان ها مناطقی هستند که از نظر بارندگی و پوشش گیاهی ضعیف هستند، اما ممکن است باران یا رشد گیاهان وجود داشته باشد، در حالی که بیابان ها مناطقی هستند که نمک روی سطح زمین یا نزدیک آن جمع می شود، بنابراین زمین آنها تحت تأثیر نمک قرار می گیرد و به عنوان یک در نتیجه گیاهانی که در آن رشد نمی کنند. البته در مناطقی که شوری خاک کمتر است، گیاهان مقاوم به نمک و مقاوم می رویند و نمی توان گفت که هیچ موجود زنده ای روی آنها وجود ندارد. طبق این تعریف، بسیاری از مناطق ایران می توانند کویری باشند، اما لازم نیست همه آنها بیابان باشند! با توجه به اینکه از قبل ویژگی های کویرها را می شناسیم، نگاهی به مناطق کویری ایران خواهیم داشت.

هنگام برنامه ریزی برای سفر به کویر به نام های مختلفی برای کویر ایران برخوردیم که شاید بسیاری از آنها برای ما جدید و متفاوت باشد. اما لازم است بدانید که بیشتر بیابانی که می شناسیم در دو کویر بسیار بزرگ قرار دارند که نام آنها عبارت است از: دشت کویر و کویر لوت. گفته می شود که این دو کویر به دلیل وسعتشان یک سوم خاک ایران را به خود اختصاص داده اند، به گفته آلفونس گابریل: «کل کمربند بزرگ کویر از کوه های البرز تا بلوچستان پر از نمک است. نمک. که در این منطقه وسیع رخ می دهد.
اما به جز این دو منطقه وسیع کویری که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت، کویرهای مهم دیگری نیز در ایران وجود دارد:
کویر نمک: شمال شرقی شهر طبس به وسعت 660 کیلومتر
کویر نمک سیرجان: 450 کیلومتر مساحت در استان کرمان
کویر ابرکوه: استان یزد با وسعت 1320 کیلومتر
کویر درنجیر: در شهرستان های اردکان و بافاق استان یزد به وسعت 920 کیلومتر.
شیکاگو: در شهرهای نایین و آرتاکان در استان های اصفهان و یزد که 940 کیلومتر فاصله دارند.
کویر مروس: نمکزار در مهریز استان یزد 340 کیلومتر
کویرهای ایران بیشتر در شرق کشور هستند (به جز کویر میقان در نزدیکی شهر اراک که با بارندگی تبدیل به دریاچه می شود) زیرا در غرب کشور مناطق مرتفع و موج های باد داریم. و عوامل دیگر و تشکیل کویر غیرممکن و غیر ممکن بود. همین مشکل کویری بودن باعث کم جمعیتی نواحی شرقی ایران شد.
اکنون که تعدادی از کویرهای ایران را شناختیم، در ادامه به بزرگ ترین کویر ایران می پردازیم و عکس بزرگترین کویر ایران را می بینیم. از بزرگترین کویر ایران نیز دیدن خواهیم کرد و در مورد آن بیشتر آشنا خواهیم شد.

کویر ساحلی
این بیابان ها در یک خط شرقی به غربی از خلیج گواتر تا خوزستان امتداد دارند و در امتداد سواحل شمالی دریای عمان و خلیج فارس امتداد دارند. این کویرها به دلیل مجاورت با اقیانوس و آب های خلیج فارس، رطوبت نسبی بالایی به ویژه در فصل گرما دارند. این فرآیند باعث افزایش تراکم پوشش گیاهی و کاهش میزان فرسایش بادی می شود. در بیابان های ساحلی، جذب رطوبت هوا از خاک باعث ایجاد یک لایه سطحی نسبتاً سخت می شود.

کویر درونی
کویر به صورت حوضه های بسته مستقل یا نیمه مستقل در مرکز، شرق و جنوب شرقی ایران گسترده شده است. دامنه مشخصی از ارتفاع این مناطق را از یکدیگر جدا می کند. کویر داخلی ایران به دو بخش کویر گرم و کویر نسبتا گرم تقسیم می شود.
بیابان های گرم: مهمترین عاملی که این بیابان ها را متمایز می کند ارتفاع آنها از دریاهای آزاد است. بنابراین پست ترین آنها گرم ترین بیابان است. لات 56 متر، جازموریا 350 متر، طبس و مرغبکوه از این گروه هستند. در طول فصل سرد، لبه های آنها ممکن است برای چند روز یخ زده باشد، اما بارش محدود جوی هرگز به صورت برف نمی افتد. قله های مرتفع حاشیه این کویر برای مدت محدودی با تاج های برفی پوشیده شده است (مثلاً ارتفاعات کوه توو و کوه فاش).
کویرهای نسبتاً گرم سایر کویرهای مرکزی و شرقی ایران نیز از این گروه هستند. تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد و نیمه خشک در این بیابان ها غالب است. از آنجایی که محور ارتفاعات حاشیه ای این بیابان ها در امتداد نهرهای مرطوب قرار دارد و این محورها ارتفاع چندانی ندارند، نفوذ توده های هوای نیمه مرطوب، سرد و خشک در فصل زمستان شرایطی غیر از کویرهای گرم ایجاد می کند.